Tema 5: as programacións didácticas vixentes

Coñecemos como programación didáctica ao instrumento mediante o cal se planifica e se concreta o currículo para que o proceso de ensinanza-aprendizaxe se desenvolva da maneira correcta e secuenciada nas clases do profesorado do departamento en cuestión. É unha forma de organizar os contidos, actividades, temporalización... da materia para cada curso académico. No noso caso, a programación didáctica da materia Lingua Estranxeira deberá elaborarse, por tanto, coa participación de tódolos membros do Departamento de Inglés. Trátase, por tanto, dun documento bastante complexo e que debe ser redactado en consenso.

A implantación da LOMCE supuxo un cambio nas redacción das programacións didácticas, xa que a modificación da lei afectou a todo. De feito, algúns dos compañeiros realizaron o traballo sobre a análise dalgunhas programacións de institutos españois, e segundo o que puidemos comprobar a partir das súas exposicións, case todas tiñan erros graves de estrutura, de contido, de organización e de redacción. Isto débese, en parte, a que houbo moi pouco tempo de adaptación dende que se comezou a implementar a lei (agosto do 2015) ata que comezaron as clases (setembro do 2015). E é bastante normal que ocorrese deste xeito, xa que o tempo apremiaba ante o comezo inminente das clases e a necesidade urxente de contar con este documento escrito para que o curso se puidese desenvolver con normalidade.

O que máis me sorprendeu deste tema é que, a pesar do que contrariamente cremos cando o vemos de lonxe, ser docente non consiste só en dar clase: a cantidade de documentos e papeleos que hai que facer é sinxelamente incrible. Por poñer un exemplo ilustrativo, só para a elaboración da introdución e a contextualización dunha programación didáctica de lingua estranxeira hai que consultar os seguintes documentos:

-Marco legal (BOE, DOG, LOMCE...)

-Proxecto Educativo de Centro e calquera outro plan ou proxecto do centro (por exemplo, un plan lector)

-Regulamento de Réxime Interno

-Proxecto Lingúístico de Centro

-Marco Común Europeo

-Plans educativos do Concello

-Plan de recursos educativos anteriores e memorias de departamento

-Bibliografía de didáctica e psicoloxía

-Libros de texto que se utlizan para dar clase

Unha vez revisamos todos estes documentos e elaboramos a introdución e a contextualización, o seguinte paso é a redacción da contribución ao desenvolvemento das competencias clave, onde se debe explicar a maneira na que se van traballar e desenvolver en clase. Logo explicaríanse os obxectivos do curso, así como a temporalización, os requisitos mínimos de superación da materia, os procedementos de avaliación, a metodoloxía utlizada e os materiais que se empregarán. Despois disto habería que explicar os criterios de avaliación e os indicadores para avaliar o proceso do ensino e a práctica docente, un apartado moi interesante dende o punto de vista do docente para saber que funciona nas clases e que non. A continuación, a organización das actividades e a recuperación de materias pendentes; e xa por útimo, as medidas de atención á diversidade, os elementos transversais que se tratarán e a revisión e modificación da programación didáctica en función dos resultados obtidos. Os puntos máis importantes, que deben estar presentes, ben redactados e especificados en calquera programación didáctica son a metodoloxía, os criterios de avaliación e as medidas de atención á diversidade, xa que sen estas é imposible que a materia se poida impartir.

Por último, unha apreciación que fixen ao ver as presentacións sobre as programacións didácticas que escolleron os compañeiros é que en moitos casos, destes tres apartados que comentamos que son tan importantes, a metodoloxía e as medidas de atención á diversidade non se especifican demasiado. De todos xeitos, redactar unha programación didáctica paréceme igual de necesario ca complicado pola gran cantidade de referencias que debe incluír e pola necesidade de que os membros do depaartamento deban chegar a un acordo, tarefa que ás veces pode ser un verdadeiro desafío.